Δελτίο Τύπου – Δικαιώματα Σε Κίνδυνο

Το Μεσογειακό Ινστιτούτο Μελετών Κοινωνικού Φύλου συγχαίρει το Τμήμα Καταπολέμησης Εμπορίας Προσώπων της Αστυνομίας Κύπρου για την εξάρθρωση σπείρας εμπορίας προσώπων.

Η εμπορία προσώπων, ως οργανωμένο έγκλημα, πολλές φορές προϋποθέτει τη διαφθορά, αφού σκοπός των διακινητών είναι το καθαρό κέρδος. Να σημειώσουμε ότι υπολογίζεται πως το κέρδος από την πώληση γυναίκειων σωμάτων πιθανόν να ξεπέρασε αυτό των όπλων και των ναρκωτικών. Το κέρδος αυτό παγκοσμίως υπολογίζεται σε περίπου 100 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Παρακολουθώντας τις εξελίξεις και τις λεπτομέρειες της υπόθεσης των τριών αστυνομικών εύκολα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι οι μπυραρίες έχουν αντικαταστήσει τα καμπαρέ και τις τότε θεωρήσεις εισόδου «καλλιτέχνιδας». Γι’ αυτό το γεγονός το Ινστιτούτο κρούει τον κώδωνα του κινδύνου από τότε που καταργήθηκαν οι θεωρήσεις εισόδου «καλλιτέχνιδας». Δεν είναι η πρώτη φορά που το Ινστιτούτο προειδοποίησε ότι η κατάργηση των θεωρήσεων εισόδου «καλλιτέχνιδας» δεν θα καταπολεμήσει την εμπορία γυναικών με σκοπό τη σεξουαλική εκμετάλλευση εάν δεν ληφθούν ταυτόχρονα άλλα μέτρα. Υπάρχει η τάση όταν πρόκειται για θέματα εμπορίας προσώπων να κλείνονται τρύπες, με βραχυπρόθεσμα μέτρα χωρίς να υπάρχει μακροπρόθεσμος σχεδιασμός για την ολιστική αντιμετώπιση του φαινομένου.

Η εμπορία γυναικών δεν αφορά όμως τους τρεις αυτούς αστυνομικούς. Αφορά την κοινωνία στο σύνολό της, τις αντιλήψεις των πολιτών της, που θεωρούν ότι κάποιος έχει το δικαίωμα να αγοράζει και να εκμεταλλεύεται σεξουαλικά γυναίκες. Κυρίως όμως αφορά ένα κράτος, ένα κοινοβούλιο, μια κυβέρνηση, και τους θεσμούς στο σύνολό τους. Το ερώτημα που εγείρεται είναι εάν τελικά υπάρχει η πολιτική βούληση για πάταξη του φαινομένου.

Το Ινστιτούτο συνεργάζεται πολύ στενά με αρμόδιους λειτουργούς του κράτους και μέσα από τη συμμετοχή του στην πολυθεματική συντονιστική ομάδα για την αντιμετώπιση της εμπορίας και της εκμετάλλευσης προσώπων επιδιώκει να συμβάλλει στη διατμηματική συνεργασία. Ταυτόχρονα όμως αναγνωρίζουμε ότι αυτοί/-ες που έχουν την πολιτική ευθύνη είναι οι υπουργοί και όχι οι λειτουργοί των αρμόδιων υπουργείων. Ζητούμε συνεπώς όπως οι αρμόδιοι υπουργοί (εσωτερικών, δικαιοσύνης, εργασίας και εξωτερικών) μπουν σε απευθείας διάλογο με τους/τις εμπειρογνώμονες της κοινωνίας των πολιτών για εξεύρεση ουσιαστικών λύσεων στις προκλήσεις που υπάρχουν.

Όσο αφορά το κατεξοχήν νομοθετικό σώμα το οποίο αντιπροσωπεύει τους πολίτες, το Κοινοβούλιο και συγκεκριμένα την Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Γυναικών και Ανδρών είναι με απογοήτευση που παρακολουθούμε την εν λόγω Επιτροπή από το 2016 να συζητά για τροποποίηση άρθρου στη νομοθεσία που αφορά την εμπορία προσώπων για τη χρήση υπηρεσιών από θύματα εμπορίας, χωρίς να προχωρεί σε τροποποίησή του. Μέχρι σήμερα, ποινικοποιείται η ζήτηση όταν το πρόσωπο που χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες έχει την εύλογη υποψία ότι τις λαμβάνει από θύμα εμπορίας. Θέση του Ινστιτούτου και άλλων γυναικείων οργανώσεων, συμπεριλαμβανομένου και του Κυπριακού Λόμπι Γυναικών είναι η ποινικοποίηση της χρήσης υπηρεσιών, ανεξάρτητα από το εάν ένα πρόσωπο είχε την εύλογη υποψία ότι πρόκειται για θύμα εμπορίας ή όχι. Την πρόταση αυτή την κατέθεσε η βουλεύτρια Χριστιάνα Ερωτοκρίτου το 2016. Συζητήθηκε αρκετές φόρες, ενώ άλλες φορές αναβαλλόταν. Διερωτόμαστε εάν η εμπορία προσώπων και τα θύματά της έγιναν παιχνίδι πολιτικών σκοπιμοτήτων. Ταυτόχρονα, προς έκπληξη μας, όταν η τροποποίηση συζητείται, η συζήτηση μεταξύ άλλων κινείται από το κατά πόσο θα προστατέψουμε τα θύματα εμπορίας στο εάν θα προστατέψει τους άνδρες που αγοράζουν σεξ από γυναίκες θύματα εμπορίας.

Με βάση τα πιο πάνω το Ινστιτούτο ζητεί όπως:

1)Συζητηθεί και συμφωνηθεί σε Υπουργικό Επίπεδο η μεταφορά αρμοδιοτήτων από το Υπουργείο Εσωτερικών (ΥΠΕΣ) στο Υπουργείο Δικαιοσύνης και Δημόσιας Τάξης (ΥΔΔΤ). Η καταπολέμηση της Εμπορίας Προσώπων είναι θέμα δικαιοσύνης, παρά εσωτερικών. Ο συντονισμός δράσεων θα πρέπει να γίνεται από το ΥΔΔΤ ενώ ταυτόχρονα το ΥΠΕΣ και συγκεκριμένα το Τμήμα Αρχείου Πληθυσμού και Μετανάστευσης θα συνεχίζει να διατελεί τις δράσεις που άπτονται του Τμήματος.

2)Η Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ίσων Ευκαιριών μεταξύ Γυναικών και Ανδρών προχωρήσει άμεσα στην τροποποίηση του άρθρου σε σχέση με την ποινικοποίηση της χρήσης υπηρεσιών από θύματα εμπορίας, ανεξάρτητα από το εάν ένα πρόσωπο είχε την εύλογη υποψία ή όχι.